Slot Loevestein

Slot Loevestein is een Nederlands kasteel, in de gemeente Zaltbommel, ten westen van de dorpen Brakel en Poederoijen.

Loevestein is rond 1368 gebouwd door Dirk Loef van Horne, heer van Altena. Het verrees op een strategisch gelegen landtong, op de plaats waar de rivieren de Maas en de Waal zich verenigen tot de Boven-Merwede. Het werd gebruikt om tol te heffen.

Tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten was Loevestein een gevangenis voor tegenstanders van Jacoba van Beieren. Ook tijdens de Republiek was Loevestein een staatsgevangenis. Hugo de Groot zat hier vanaf 1619 een levenslange gevangenisstraf uit, tot hij in 1621 ontsnapte in een boekenkist. In 1631 ontsnapten zeven remonstrantse dominees in een leeg bierfust. In 1650 liet stadhouder Willem II een zestal statenleden opsluiten op Loevestein, waaronder Jacob de Witt, burgemeester van Dordrecht.

”Paste Hugo de Groot in een boekenkist?”

Vanaf de 17e eeuw maakte Loevestein deel uit van de Hollandse Waterlinie.
Loevestein is grotendeels bewaard gebleven als middeleeuws kasteel.

Het slot is tegenwoordig een Rijksmuseum. Het is geopend voor publiek. Het kasteel kan ook worden bereikt met een voetveer vanaf Woudrichem.

De natuurlijke ligging van Loevestein heeft altijd grote invloed gehad op de bereikbaarheid van het slot. Al vanaf het ontstaan is er strijd geleverd tegen het water. Ook nu nog is er elk jaar kans op hoogwater, waardoor de enige toegangsweg naar Loevestein onder water komt te staan en Loevestein (over land) onbereikbaar wordt.
Nationaal beleid op het gebied van watermanagement heeft ook gevolgen voor Loevestein. De recente nota “Ruimte voor de Rivier” zou kunnen betekenen dat Loevestein in de toekomst permanent een eiland wordt.

Hollandse Waterlinie

De Oude Hollandse Waterlinie was een Nederlandse verdedigingslinie, gebaseerd op inundatie.

Nadat inundatie in 1573 (Alkmaar), 1574 (Leiden) en 1629 (tussen de Zuiderzee en de Lek) al eens op kleine schaal was geprobeerd, werd in het rampjaar 1672 haastig een strook land onder water gezet om de Franse troepen tegen te houden voor zij Holland zouden veroveren. De linie liep van de Zuiderzee tot de Biesbosch, van Muiden via Woerden en Goejanverwellesluis naar Gorinchem. Utrecht viel buiten de linie, omdat deze stad op dat moment reeds door de Fransen was veroverd.

Vanaf 1816 werd de linie naar het oosten verschoven, zodat Utrecht binnen de linie lag.

Deze nieuwe linie werd de Utrechtse Linie genoemd. Sinds 1865 heet de linie Nieuwe Hollandse Waterlinie.